شناسایی و رتبه‌بندی شاخص‌های مکان‌یابی احداث مساجد بین‌راهی

یکی از آشکارترین وجوه هویتی جامعه و شهر اسلامی مسجد است که هم از جنبه ظاهری و هم بعد معنوی، ایفای نقش بنیادینی را بر عهده دارد. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی شاخص‌های مکان‌یابی احداث مساجد بین‌راهی است، که از حیث هدف کاربردی و حیث ماهیت در حوزه تحقیقات توصیفی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش خبرگان و کارشناسان فعال در حوزه احداث مساجد بین‌راهی بوده که تعداد آن‌ها 10 نفر است. نمونه آماری به‌صورت هدفمند انتخاب‌شده و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه بوده است. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش شناسایی عوامل از روش کدگذاری باز و محوری در روش داده بنیاد و تحلیل محتوای مصاحبه‌ها و جهت رتبه‌بندی عوامل از روش تجزیه‌وتحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده‌شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل اقتصادی (بودجه مناسب و تخصیص زمین مناسب)، عوامل فرهنگی و مذهبی (استفاده از معماری ایرانی اسلامی واحد، هم‌جواری با ابنیه تاریخی، توجه به مذهب مسافرین، توجه به فرهنگ اهالی منطقه) و عوامل زیست‌محیطی (فاصله مجاز از کارخانه‌های آلاینده هوا، توجه به عدم آلودگی آب‌های زیرزمینی، عدم تخریب جنگل‌ها و مراتع، رعایت حریم مناطق حفاظت‌شده حیوانات) و عوامل اجتماعی (امنیت، جلب کمک‌های خیرین، توجه به بهداشت مساجد) ازجمله عوامل مؤثر شناسایی‌شده در احداث مساجد بین‌راهی می‌باشد. در بخش اولویت‌بندی عوامل اقتصادی، عوامل فرهنگی و مذهبی، عوامل زیست‌محیطی و عوامل اجتماعی به ترتیب در اولویت 1 تا 4 قرار گرفتند.